Το Challenger Deep στην Τάφρο των Μαριανών στο δυτικό Ειρηνικό ωκεανό, είναι το βαθύτερο γνωστό σημείο στον πλανήτη. Το 2010 το Αμερικάνικο κέντρο θαλάσσιων και παράκτιων χαρτογραφήσεων μέτρησε το βάθος αυτού του σημείου στα 10994 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, με ακρίβεια ±40 μέτρα.
Σκεφτείτε πως αν η υψηλότερη κορυφή της Γης, το Έβερεστ με ύψος 8.848 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας βρισκόταν στο βαθύτερο σημείο της τάφρου τότε θα ήταν 2123 μέτρα κάτω από την επιφάνεια!
Η τάφρος έχει 2.550 χιλιόμετρα μήκος και μέσο πλάτος μόλις 69 χιλιόμετρα, φτάνοντας το μέγιστο βάθος στο σημείο Challenger Deep.
Οι πρώτες μετρήσεις της τάφρού των Μαριανών έγιναν από ένα αγγλικό ερευνητικό σκάφος το οποίο χρησιμοποιήθηκε από το Βασιλικό Ναυτικό της Αγγλίας το 1875 για να κάνει έρευνες στην περιοχή. Το μεγαλύτερο βάθος που μέτρησαν τότε ήταν 8184 μέτρα.
Το 1951 άλλο ένα Βασιλικό σκάφος επέστρεψε στην περιοχή για επιπλέον μετρήσεις. Ανακάλυψαν μια ακόμα πιο βαθιά τοποθεσία με βάθος 10900 μέτρα που μετρήθηκε με σόναρ.
Το 2009 νέες μετρήσεις που έγιναν με σόναρ από ερευνητές καθόρισαν το βάθος στα 10971 μέτρα με σφάλμα ±22 μέτρα. Η πιο πρόσφατη μέτρηση του βάθους είναι αυτή του 2010 όπου καταγράφηκε το βαθύτερο σημείο στα 10994 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας.
Το βαθύτερο σημείο της τάφρου δεν είναι το κοντινότερο σημείο στο κέντρο της Γης, καθώς η Γη δεν είναι τέλεια σφαίρα, με αποτέλεσμα πολλά σημεία του πυθμένα του αρκτικού ωκεανού να βρίσκονται πιο κοντά στο κέντρο της Γης.
Στον πυθμένα της τάφρού η πίεση που ασκεί το νερό είναι ίση με 1086 bar (1000 φορές πάνω από την ατμοσφαιρική πίεση στην επιφάνεια της θάλασσας). Σε αυτή την πίεση , η πυκνότητα του νερού αυξάνεται κατά 4,96 %, καθιστώντας 95 λίτρα νερού κάτω από την πίεση του Challenger Deep να περιέχουν την ίδια μάζα με 100 λίτρα στην επιφάνεια. Η θερμοκρασία στον πυθμένα κυμαίνεται από 2 έως 4 ° C.
Στον πυθμένα της τάφρού παρά το ιδιαίτερο περιβάλλον ζει μια ποικιλία μικροοργανισμών. Τελευταίες έρευνες έδειξαν ότι στο σημείο υπάρχουν ποσότητες οξυγόνου ικανές ώστε να επιζήσει ένας μεγάλος αριθμός μικροβίων. Κάθε κυβικό εκατοστό του ιζήματος του βυθού περιείχε γύρω στα 10 εκατ. μικρόβια.
Τα μικρόβια βρίσκουν στο βυθό της τάφρου των Μαριανών αφθονία φυτικής και ζωικής ύλης, που καταβυθίζεται σιγά-σιγά από τα μικρότερα βάθη και αποσυντίθεται αργά όταν πια φθάσει στο βυθό και αρχίσει να μετατρέπεται σε ίζημα.
Η Τάφρος των Μαριανών έχει προταθεί σαν σημείο διαχείρισης πυρηνικών αποβλήτων όπου λόγω ειδικών γεωλογικών συνθηκών (βυθιζόμενες πλάκες) τα πυρηνικά απόβλητα θα εισχωρούσαν στον μανδύα της Γης. Παρ’ ότι το εγχείρημα αυτό είναι τεχνολογικά εφικτό, διεθνείς συνθήκες διαχείρισης πυρηνικών αποβλήτων απαγορεύουν την εφαρμογή του.
Σεισμοί στην Τάφρο των Μαριανών
Το στενό των Μαριανών βρίσκεται στο σημείο επαφής των τεκτονικών πλακών των Φιλιππίνων και του Ειρηνικού. Η πλάκα του Ειρηνικού είναι στην ανατολική και νότια πλευρά, ενώ η πλάκα των Φιλιππίνων είναι στην δυτική και νότια βόρεια πλευρά των ορίων. Και οι δύο πλάκες μετακινούνται σε βορειοδυτική κατεύθυνση αλλά η πλάκα του Ειρηνικού μετακινείται πιο γρήγορα από την άλλη πλάκα. Η σύγκρουση δημιουργεί μια ζώνη όπου η πλάκα του Ειρηνικού μπαίνει κάτω από την άλλη και εισέρχεται στον μανδύα.
Σεισμοί προκύπτουν διαρκώς πάνω στα όρια των πλακών γιατί η καταβύθιση της πλάκας του Ειρηνικού δεν είναι απλή. Οι πλάκες κολλάνε συνήθως μεταξύ τους δημιουργώντας πίεση η οποία αυξάνεται συνεχώς αλλά με ξαφνικές κινήσεις οι πλάκες μετακινούνται από μερικά χιλιοστά μέχρι μερικά μέτρα κάθε φορά. Όταν γίνεται αυτό δημιουργούνται δονήσεις οι οποίες ταξιδεύουν μέσω του φλοιού της γης σαν σεισμικά κύματα.
Καθώς η πλάκα του Ειρηνικού καταβυθίζεται μέσα στον μανδύα θερμαίνετε από την τριβή και από τον γεωθερμικό παράγοντα. Σε βάθος περίπου 100 μίλια τα πετρώματα αρχίζουν να θερμαίνονται τόσο πολύ που κάποια μέταλλα λιώνουν. Το μάγμα που δημιουργείται ανεβαίνει γρήγορα στην επιφάνεια και δημιουργεί εκρήξεις ηφαιστείων. Αυτές οι εκρήξεις οδήγησαν στην δημιουργία και των νησιών της Μαριάνα.
geonews
Η τάφρος των Μαριανών, το βαθύτερο σημείο του πλανήτη