Ο Γεώργιος Πούλος γεννήθηκε το 1889 στη Ρουμανία. Η καταγωγή του ωστόσο λέγεται ότι ήταν από το χωριό Πλάτανος της ορεινής Ναυπακτίας. Ο Πούλος ήταν αξιωματικός του Ελληνικού στρατού. Είχε τον βαθμό του Αντισυνταγματάρχη Μηχανικού (ΜΧ). Συμμετείχε στην Μικρασιατική εκστρατεία, σαν διοικητής μονάδος. Έλαβε μέρος στο κίνημα του Πάγκαλου το 1925, όπως και στο κίνημα του 1935, η ανεπιτυχής έκβαση του οποίου, οδήγησε τα μέλη του σε αποστράτευση. Ανήκε ιδεολογικά στον χώρο των Φιλελευθέρων του Ελευθερίου Βενιζέλου. Ήταν φανατικός αντιμοναρχικός και ταυτόχρονα αντικομουνιστής
. Επίσης, ήταν αντίθετος απέναντι στους συμμάχους Βρετανούς, καθώς τους θεωρούσε υπεύθυνους για την Μικρασιατική καταστροφή, κάτι που έπαιξε ρόλο στη δράση του κατά την περίοδο της Κατοχής. Την περίοδο της κυριαρχίας του Μεταξά ήταν αδρανής λόγω των πολιτικών πεποιθήσεών του, όπως όλοι οι απότακτοι βενιζελικοί αξιωματικοί, μέχρι και τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο. Ωστόσο, ήταν ο πρόεδρος του ασήμαντου Ελληνικού Φασιστικού Κόμματος. Με την είσοδο των Γερμανών στην Ελλάδα, ο Πούλος μετεξέλιξε το κόμμα του στην γνωστή για την δοσιλογική δράση της “Οργάνωση Γεωργίου Πούλου”,με έδρα την Θεσσαλονίκη. Επίσης, λέγεται ότι ήταν ηγετικό στέλεχος της εθνικοσοσιαλιστικής οργάνωσης ΕΕΕ.
 |
| Ομιλία του Πούλου σε χωρικούς, κάτω απο τη ναζιστική σημαία. |
Από την πρώτη στιγμή της εισόδου των Γερμανών στην Ελλάδα, ο Πούλος στράφηκε προς αυτούς με σκοπό να κερδίσει την εύνοιά τους. Στις πρώτες του επαφές και προτάσεις για συνεργασία, οι Γερμανοί ήταν εν μέρει επιφυλακτικοί. Η δράση ωστόσο των ανταρτών στην κεντρική Μακεδονία, τους ώθησε στην αναθεώρηση της μέχρι τότε στάσης τους. Ο Στράτος Δορδανάς αναφέρει πως η επανεμφάνιση ανταρτών του ΕΛΑΣ την άνοιξη του 1943 στα βουνά της Μακεδονίας, υπήρξε ο αποφασιστικός λόγος της αποδοχής εκ μέρους των Γερμανών, των προτάσεων του Πούλου (1). Έτσι, στις 22 Μαΐου 1943 ο στρατιωτικός διοικητής Θεσσαλονίκης – Αιγαίου, με σχετική διαταγή του ενέκρινε την δημιουργία ενόπλου στρατιωτικού τάγματος με αρχηγό τον Γεώργιο Πούλο. Αναλυτικά η διαταγή: “Προς διοργάνωσιν μιας αποτελεσματικής καταπολεμήσεως των συμμοριών και εκ μέρους των Ελλήνων, ο Στρατιωτικός Διοικητής ενήργησε την συγκρότησιν σχηματισμού εθελοντών από εθελουσίως δηλώσαντας συμμετοχήν, ο οποίος ευρίσκεται υπό την αρχηγίαν του Αντισυνταγματάρχου εν αποστρατεία Πούλου. Ο εν λόγω σχηματισμός εκτελεί την υπηρεσίαν του με στολήν ρητώς εγκριθείσαν υπό του Στρατιωτικού Διοικητού Θεσσαλονίκης – Αιγιαίου. Οι οπαδοί του σχηματισμού με την περιβολή της στολής ταύτης δεν προσκρούουν εναντίον της υπαρχούσης απαγορεύσεως χρήσεων στολής Στρατιωτικής εις την κατεχόμενην Ελλάδα. Ο σχηματισμός εθελοντών Πούλου συμφώνως προς οδηγίας είναι προσκεκολλημένος εις τον Γερμανικόν Στρατόν. Αι διατάξεις αι εκδοθείσαι προς προστασίαν του Γερμανικού Στρατού εναντίον επιθέσεων εκ μέρους τρίτων, συμπεριλαμβανομένων και όλων των ποινικών διατάξεων, ισχύουν και διά τον σχηματισμόν τούτον εθελοντών”. Έτσι ο Πούλος, ίδρυσε τον δικό του στρατό που τον ονόμασε Poulos Verband. Η αρχική του δύναμη ήταν 300 ανδρών, γερμανοντυμένων με τα διακριτικά ΕΕΣ πάνω στη ναζιστική στολή. Αξίζει να σημειωθεί ότι η δύναμη του Πούλου δεν ήταν απλά ελεγχόμενη από τους κατακτητές αλλά αποτέλεσε αναπόσπαστο κομμάτι του Γερμανικού στρατού. Μάλιστα, από τον Σεπτέμβρη του ’43 και μετά, η γερμανική αστυνομία SD παραχωρεί στο σώμα του Πούλου σαν σύνδεσμο, τον αξιωματικό του γερμανικού στρατού, Κούρτ Τομπίας. Αυτό το γεγονός δεν είναι τυχαίο από την ξεκάθαρη και συνειδητή εθνικοσοσιαλιστική ιδεολογική τοποθέτηση του ιδίου. Άλλωστε, από τις αρχές του 1943, ο Πούλος ήταν γνωστός τουλάχιστον στην βόρεια Ελλάδα, σαν ο αρχηγός των Ελλήνων πρακτόρων στη γερμανική υπηρεσία κατασκοπείας της Θεσσαλονίκης. Προπαγανδιστής των θέσεων της γερμανικής πολιτικής στην κατοχή, έμεινε στην μνήμη των κατοίκων της βόρειας Ελλάδας σαν “υπηρέτης του ναζισμού”. Έδρασε με φανατισμό κατά των ανταρτών του ΕΛΑΣ στη Μακεδονία αλλά και κατά πατριωτικών οργανώσεων, καθώς και κατά συμπατριωτών του με μεγάλη σκληρότητα. Η γνώμη του ελληνικού πληθυσμού στη βόρεια Ελλάδα γενικότερα, ήταν άκρως αρνητική για τον Πούλο και τους άνδρες του. Υπήρξε εγκληματίας πολέμου κατά αμάχων συμπατριωτών του και άξιος συμπαραστάτης του Γερμανού επιλοχία Φρίς Σούμπερτ, στη σφαγή των Γιαννιτσών, τον Σεπτέμβρη του 1944. Ωστόσο, παρόμοια γνώμη φαίνεται πως είχαν και οι Γερμανοί για τον Πούλο. Στην αναφορά του υπολοχαγού Άρεντ, που δημοσίευσε ο Ιάκωβος Χονδροματίδης αναφέρεται ρητώς: “Τον συνταγματάρχην Πούλον εχρησιμοποίησεν εντατικώς η υπηρεσία ενεργού προπαγάνδας. Πρέπει να τονισθεί οτι πρόκειται περί ενός τύπου λίαν φιλόδοξου ο οποίος αποβλέπει να ανέλθει εις τα ανώτερα αξιώματα χωρίς όμως και να διαθέτει τα απαραίτητα προς τούτο πνευματικά εφόδια. Εχθρός άσπονδος του κομμουνισμού, μισεί εξ ίσου τον ελευθεροτεκτονισμόν. Αυτός κατόρθωσε και επρομηθεύθη πλήρη πίνακα των ελευθέρων τεκτόνων της Θεσσαλονίκης τον οποίον υπέβαλε δια της ενεργού προπαγάνδας εις την αρμοδίαν υπηρεσίαν διώξεως της μυστικής αυτής οργανώσεως. Δια την δράσιν του ως αρχηγού ενόπλων ελληνικών τμημάτων κατά του κομμουνισμού δεν είμεθα ημείς οι αρμόδιοι να εκφέρομεν γνώμην. Μέχρι της υπηρεσίας ημών όμως καταφθάνουν πληροφορίαι ότι ο Πούλος χρηματίζεται ασυστόλως λεηλατών και αυτάς ακόμη τας προίκας νεαρών κορασίδων εις τα χωρία που δρώσι τα τμήματά του. Το τμήμα Τύπου της υπηρεσίας μου βομβαρδίζεται παρ΄αυτού και με διάφορα άρθρα. Δεν είναι δημοσιεύσιμα. Εκτός του ότι στερούνται ειρμού, λιβανίζουν με τοιούτον ταπεινόν τρόπον το Ράιχ, ώστε τυχόν δημοσίευσίς των θα επέφερε ενάντια των προδοκωμένων αποτελέσματα. Δεν είναι δυνατόν Έλλην να εκφράζεται κατά τοιούτον τρόπον δια την πατρίδα του…”(2). Το περιεχόμενο της αναφοράς είναι ενδεικτικό για το ποιόν του Πούλου. Άλλωστε ο ίδιος απέβλεπε στη νίκη των ναζί με σκοπό να αναλάβει μεταπολεμικά την διακυβέρνηση της χώρας, με κατευθείαν ανάθεση της εξουσίας από τους Γερμανούς (3). Έτσι, η εθνικοσοσιαλιστική Ελλάδα που ονειρευόταν θα ήταν απαλλαγμένη από τους κομμουνιστές αλλά και από τους Βρετανούς και βεβαίως τον βασιλιά.
Μετά την απελευθέρωση, ο Πούλος ακολούθησε τους Γερμανούς εκτός Ελλάδος, δείγμα της προδοσίας του αλλά και της πίστης του προς τον ναζισμό. Στις 11 Οκτωβρίου 1944, ακολούθησε τον ταγματάρχη Φάχερινγκ και μέχρι τον Απρίλιο του 1945, η οργάνωσή του Poulos Verband, έλαβε μέρος – πάντα υπό γερμανική συντήρηση και καθοδήγηση – κατά τμημάτων του στρατάρχη Τίτο στη Σλοβενία. Μόνο όταν ήταν ολοφάνερη η ήττα των Γερμανών, ο Πούλος αρνήθηκε να στραφεί κατά των αμερικανικών δυνάμεων ενώ διατάχτηκε. Η άρνηση του οδήγησε στη φυλάκισή του σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, όπως και όλων των ανδρών της οργάνωσης. Με την είσοδο και τη νίκη των Αμερικανών συνελήφθη στο Κίτσμπιχελ τον Μάιο του ’45 και ζήτησε την μεταφορά του στην Ελλάδα για να πολεμήσει εναντίον των κομμουνιστών. Όταν τελικά μετά από αδικαιολόγητη καθυστέρηση μηνών στάλθηκε στην Ελλάδα, ο Πούλος προσπάθησε να πείσει τους δικαστές και την κοινή γνώμη ότι ήταν αγνός πατριώτης και ιδεαλιστής, που πολέμησε τον κομμουνισμό. Τόνιζε συνέχεια το τελευταίο θέλοντας να αποδείξει πόσο προφητικά έδρασε στην Κατοχή. Μη ξεχνάμε ότι την ίδια ώρα το επίσημο κράτος βρισκόταν σε εμφύλιο πόλεμο με τον Δημοκρατικό στρατό. Ο ίδιος έγραψε μεταξύ άλλων στην απολογία του: “Ζήτησα από τις γερμανικές αρχές κατοχής την άδεια να σχηματίσω ένα σώμα και να το εξοπλίσω από τις γερμανικές αποθήκες…Το σώμα μου αριθμούσε 300 άντρες [ εκτός από τους 600 που συνιστούσαν τις εφεδρείες στα χωριά της περιοχής μου]. Από τους Γερμανούς έλαβα 200 τουφέκια του πρώην ελληνικού στρατού, διαβεβαιώνοντάς τους ότι δεν θα στρέφονταν εναντίον τους…”(7). Το κατηγορητήριο για τον Πούλο δεν ήταν μόνο σχετικά με τη συνεργασία του με τους Γερμανούς. Υπήρχε και άλλη κατηγορία σχετικά με κατασκοπεία κατά της ίδιας του της πατρίδας αλλά και την εξουδετέρωση των πρακτόρων της αγγλικής αντικατασκοπείας. Η δίκη περί κατασκοπείας, έλαβε χώρα την 22α Μαΐου 1947, στο Διαρκές Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης. Ωστόσο, ο κατηγορούμενος αθωώθηκε κατά περίεργο τρόπο λίγες μέρες αργότερα. Σχετικά όμως με το κατηγορητήριο περί συνεργασίας με τον εχθρό στο διάστημα της κατοχής ο Πούλος δεν ήταν το ίδιο τυχερός. Ο ίδιος προσπάθησε να εκμεταλλευθεί το γεγονός του πολέμου και να πείσει το επίσημο κράτος να τον απελευθερώσει, ώστε να βοηθήσει με την πείρα του κατά του κομμουνισμού. Στις 2 Δεκεμβρίου 1947 το Ειδικό Δικαστήριο Δοσιλόγων ξεκίνησε τις συνεδριάσεις του. Ο Πούλος υποστήριξε για άλλη μια φορά την “πατριωτική” δράση του και την προστασία που πρόσφερε στους χωρικούς έναντι του ΕΛΑΣ. Λίγες μέρες μετά, στις 11 του μηνός, το δικαστήριο καταδίκασε τον Πούλο και όσους από τους άνδρες του είχαν συλληφθεί, σε θανατική καταδίκη και δις ισόβια. Μετά από ενάμιση χρόνο, στις 11 Ιουνίου 1949, ο Πούλος εκτελέστηκε στο Γουδί, ενώ πιο πριν είχε καταθέσει αίτηση χάριτος. Η εκτέλεσή του αποτέλεσε χαρμόσυνο γεγονός για το σύνολο του ελληνικού λαού και χαιρετίστηκε με ανακούφιση από σύσσωμο τον ελληνικό Τύπο.
Πηγές: (1) βλ. “Οι άλλοι Καπετάνιοι, αντικομουνιστές ένοπλοι στα χρόνια της κατοχής και του εμφυλίου”, Νίκος Μαραντζίδης (επιμ.), δ’ έκδ., Αθήνα 2007, σ.66.
(2) βλ. “Οι δωσίλογοι της κατοχής”, Ιάκωβος Χονδροματίδης, α’ εκδ., Αθήνα 2008, σ. 63.
(3) βλ. “Οι άλλοι Καπετάνιοι, αντικομουνιστές ένοπλοι στα χρόνια της κατοχής και του εμφυλίου”, Νίκος Μαραντζίδης (επιμ.), δ’ έκδ., Αθήνα 2007, σ.68.
(4) βλ. “Η Γερμανική στολή στη ναφθαλίνη, επιβιώσεις του δοσιλογισμού στη Μακεδονία, 1945-1974”, Στράτος Δορδανάς, β’ έκδ., Αθήνα 2012, σ.151.
(5) βλ. Στο ίδιο, σ. 165-166.
(6) βλ. “Οι δωσίλογοι της κατοχής”, Ιάκωβος Χονδροματίδης, α’ εκδ., Αθήνα 2008, σ.65.
(7) βλ. Δικογραφίες Δοσιλόγων, Γεώργιος Πούλος, 4 Απριλίου 1946.